Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest aangaande de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep van 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee de oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in acht departementen betreffende zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement betreffende een Amstel
het departement betreffende een Delf
Ernaast lagen tevens dit departement met een Schelde en Maas en het departement met een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de andere rangschikking ook niet en na de instelling in 1801 van het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen van Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vervangen door het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden aangaande de Maas.
Na een Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden de departementen verwisselen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Met Maanen werden in een grondwetcommissie nog een benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch het werden door de rest met een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug van Friesland tot Holland, doch ons deel betreffende Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden tevens het laatste Hollands Brabant, het Land met Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om de dominantie te beperken werden Holland bij de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag gaan ten gunste aangaande Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men met op de genezing betreffende de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werd desalniettemin ook niet met tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel aangaande de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake met een samenvoeging over een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die regelen aangaande de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door remedie aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door remedie aangaande een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
Een provincie kan geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) ingeval grens werkt.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en daarnaast dit Gooi, probeer het hier alsmede ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, Klik de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden de Kop aangaande Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust over de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen bekende badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden Startpagina betreffende dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel met Kennemerland vormt een IJmond, betreffende de Hoogovens en overige industrie: het kan zijn dit westelijk gebied aangaande dit Noordzeekanaal, betreffende indien middelpunt de haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven wegens Texel.
Met de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je ons zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, al dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, omdat hier veel Amsterdammers wonen. De meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect met een standaardtaal afwijkt; in het bijzonder het Tessels en dit Wierings beschikken over een heel eigen karakter.
Net wanneer in verschillende dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake met ons teruggang met een dialecten. Toch zijn sommige dialecten nog opvallend vitaal. Met name het Volendams wordt ter plaatse alsnog enorm doorgaans gesproken. Overige dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en dat blijkt tevens uit de dialecten. De dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Bij dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden betreffende het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen bekijk deze link hier nu de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden hebben een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp van een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
De rangschikking over een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in de taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met het Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat akelig met dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen hebben en heeft dit nooit helemaal mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen met de hand gewezen en zouden de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland wanneer enig aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht aangaande de besturen betreffende de recreatieschappen wegens de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhoud over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote nationale parken: het Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een hele westzijde aangaande Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (van Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland nog ettelijke andere probeer het hier vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort